Gent, speelveld van de beeldende kunst (1957-1987)
 
Naninga Lens
Brief van
de redactie van de Haagse Postaan
Candid05.09.1977

Op 5 september 1977 richt de redactie van het Nederlandse opinieblad Haagse Post (HP), een beknopt schrijven aan de Gentse poëziewinkel en galerie Candid. Het bericht betreffende “tekst + HP-logo voor uitnodiging” bevat niet meer dan wordt beloofd: het logo van de HP en een korte aankondiging van een expositie.

Uit de paar lijnen die Gent bereiken, kan worden opgemaakt dat Candid een honderdtal omslagen van het tijdschrift zal tentoonstellen. Het concept van de cover werd begin jaren 70 grondig vernieuwd. Benno Wissing, medeoprichter van het toonaangevende Nederlandse ontwerpbureau Total Design, bedacht een flexibel sjabloon, waarmee diens freelance assistent Leendert Stofbergen (1933-2001) wekelijks aan de slag ging. Zo kon het logo van HP — in tegenstelling tot wat gebruikelijk was — massief of in contour en met wisselende afmetingen, op verschillende plaatsen op de bladspiegel opduiken. Stofbergen had zijn strepen in de jaren 60 verdiend als vormgever van het literaire tijdschrift Gard-Sivik en met boekontwerpen voor de uitgeverijen Nijgh & Van Ditmar en De Bezige Bij. Met minimale ingrepen en een consequent gebruik van de lettertypes Cooper Black en Helvetica was zijn stijl sober maar doeltreffend.

De Gentse interesse voor de HP-covers werd betoond door Guido Lauwaert (1945), een bevlogen organisator van culturele evenementen. Hij had naam gemaakt met zijn even legendarische als turbulente Nachten van de Poëzie (1973, 1975). Lauwaert had als voormalig leerjongen in een drukkerij oog voor grafisch werk en was een trouwe lezer van het weekblad.

Samen met zijn partner Anne Lemaître (1955) had hij in november 1976 Candid overgenomen. De galerie, gelegen in een herenhuis op Verlorenkost 9, was nauwelijks negen maanden voordien geopend door Monique Schrans en Sigrid Rosseel-De Puydt. Om de overname te financieren leenden Lemaître en Lauwaert het volledige bedrag bij de bank door borg te staan voor elkaar. De zaak werd ingeschreven op naam van Lemaître, die zich over de praktische kant van het project zou ontfermen. In de gelijkvloerse salons richtte het koppel een poëziewinkel in. De galerie, die een uitgesproken literaire stempel kreeg, verhuisde naar een kleine, zwart geschilderde kelder, waar ook lezingen konden plaatsvinden. Als eerste poëziewinkel van Vlaanderen had Candid niet alleen de ambitie te bewijzen dat “poëzie kàn verkopen als ’t wordt verkocht” (De Gentenaar, 2 december 1976), maar wilde het ook een platvorm en thuishaven aanbieden voor dichters. Als ontmoetingsplaats waar men kostenloos terecht kon voor een boterham, borrel of bad werd Candid een succes, maar de verkoop vlotte niet. Dat men in de handelszaak bovendien bundels kon ontlenen, droeg niet bij aan de cijfers. Ook de galeriewerking (met exposities van o.a. Marcel van Maelen, Hugo Raes, Jef Nys, Paul de Vree en Nic van Bruggen) leverde niet de verhoopte resultaten.

De tentoonstelling van Stofbergens ontwerpen vormde hierop geen uitzondering. Een afvaardiging van de HP-redactie reisde naar Gent, aangevoerd door later hoofdredacteur John Jansen van Galen, die de openingsspeech zou verzorgen. Bij aankomst bleken de leden van de Nederlandse delegatie — op Lauwaert en Lemaître na — de enige belangstellenden voor de vernissage.

Noch een verhuis en uitbreiding van activiteiten, noch een breed gesteunde benefietavond konden een sluiting voorkomen. Op 13 maart 1980 werd Candid, voorzien van rouwdecoratie, ten grave gedragen met een “omkleed feest bij nakend failliet”, waarbij de champagne een laatste keer rijkelijk vloeide.

Met dank aan: Godart Bakkers, Koen Brams, Wouter De Vleeschouwer, Simon Delobel, Paul Demets, Stefaan Goossens, Ronald Hoeben, John Jansen van Galen, Ron Kaal, Guido Lauwaert, Bart Moerman, Gerd Segers, Willy Tibergien, Kiki Van Dyck, Universiteitsbibliotheek Ugent, Letterenhuis en De Zwarte Doos.

Bericht van de redactie van de Haagse Post aan Candid, 05.09.1977, Collectie Letterenhuis, Antwerpen
Tentoonstellingsaankondiging, Collectie Letterenhuis, Antwerpen
HP, 20.03.1976, nr. 12, ontwerp Leendert Stofbergen, Collectie Universiteitsbibliotheek UGent
De Gentenaar, 02.12.1976
 
Brief van
Robrecht Vermeire aan
Staf Vermeire
26.01.1955
Brief van
Paul Snoekaan
Paul De Ryck
30.08.1955
Brief van
Werner Verstraetenaan
Paul Van Gysegem
01.09.1957
Brief van
Werner Verstraetenaan
Willem M. Roggeman
27.09.1957
Brief van
Albert Mariënaan
Peter Dietrich
12.01.1959
Brief van
Luc Peireaan
Georges Chabot
05.02.1960
Brief van
Paul De Vreeaan
Karel Geirlandt
20.06.1961
Brief van
Paul De Vreeaan
Karel Geirlandt
24.05.1962
Brief van
Karel Geirlandtaan
Paul De Vree en Jack Schelfhout
28.03.1963
Brief van
Marcel Duchampaan
Paul Eeckhout
22.03.1964
Brief van
René Magritteaan
de organisatoren van het 51ste Salon voor Schone Kunsten (Gent)
14.09.1965
Brief van
Mark Verstocktaan
Yves De Smet
22.12.1965
Brief van
Jenny Van Driesscheaan
Jan Van Den Abbeel
01.02.1966
Brief van
Fernand Auweraaan
Jan Emiel Daele
15.10.1967
Brief van
Edy de Wildeaan
Nieuwe Rococo
22.11.1967
Brief van
Yves De Smetaan
Amédée Cortier
03.06.1969
Letter experiment Philippe Van Snick 11.1969
Brief van
Kristien De Witteaan
Suzanne Caura en Joseph Willaert
27.05.1970
Postkaart
van Johan Van Geluweaan
Robert Clicque
11.1971
Brief van
Joseph Willaertaan
René Heyvaert
22.12.1971
Brief van
Claude Vanderschuerenaan
de leden van Studio E
25.04.1973
Brief van
Jan Vercruysseaan
Pjeroo Roobjee
19.06.1973
Brief van
Stanislas Van der Bremptaan
Max Selen
19.10.1973
Brief van
Jan Hoetaan
Karel Dierickx
24.12.1974
Brief van
René Heyvaertaan
Anne-Marie Jacobs
16.02.1975
Brief van
Bryan Greenaan
Robert Clicque
05.1967
Overlijdensbericht van Jean-F. Warie-SCHWIND 28.05.1976
Brief van
de redactie van de Haagse Postaan
Candid
05.09.1977
Brief van
Jan Hoetaan
Robert Vandewege
25.04.1978
Brief van
Wim Van Muldersaan
Danny Devos
08.02.1979
Brief van
N.N.aan
IPEM
s.d. (c. 1980)
Brief van
James Lee Byarsaan
Jan Hoet
17.05.1980
Brief van
Ann Decaesteckeraan
Cultureel Comité Sint-Amandsberg & Stichting Mevr. J. Dhondt-Dhaenens
18.01.1982
Brief van
Raoul De Keyseraan
Jan Hoet
12.05.1982
Postkaart
van René Heyvaertaan
Sigefride Hautman en Narcisse Tordoir
20.10.1983
Brief van
Jan Vercruysseaan
Jo Coucke
13.06.1985
Brief van
Koen Vosaan
de pers
30.09.1985
Brief van
Yves De Smetaan
Jo Coucke
18.07.1985
Brief van
Patrick Van Caeckenberghaan
Marc Goethals
12.02.1986
Brief van
Dan Van Severenaan
de Culturele dienst van de A.S.L.K.
02.03.1986
Brief van
Kasper Königaan
Bart Cassiman
03.03.1986
Brief van
Herman Van Hoveaan
Dan Van Severen
17.03.1986
Brief van
Trudo Engelsaan
Claude Yande
s.d. (zomer 1986)
Brief van
Kasper Königaan
Bart Cassiman
23.01.1987
Brief van
Philippe Vandenbergaan
Franklin Engeln
16.02.1987
Brief van
Franklin Engelnaan
Philippe Vandenberg
09.05.1987
Brief van
Jan Vercruysseaan
Joost Declercq
10.1986
Mail art project van Danny Devos 08.1981
Postkaart
van Marcel Broodthaersaan
Karel Geirlandt
01.03.1974
Brief van
William Graatsmaaan
Amédée Cortier
31.01.1971